177. təbiətdəki ekstremala qaçma həvəsinin cəhd-yanılma ilə tapılması. belə bir şey var ki, təbiətdəki hadisələr həmişə ən ekstremal yolla baş verir. demək olar ki, bütün hallarda minimallıq prinsipi işlədilir, bəzi istisnalarda isə maksimal yollar seçilir. nə demək istədiyimi izah edim, cisimlər potensial enerjilərinin ən kiçik olduğu yerə doğru getməyə can atırlar, enerji çox olan yerdən az olan yerə doğru gedir. işıq iki mühitdən keçəndə ən qısa yolu seçir və s. və i. bugün maraqlı sualla qarşılaşdım. deyir hər şey belə gözəldi, qəşəngdi də bəs bu cisimlər ən qısa yolun və başqa zibillərin harda olduğunu necə bilirlər? cavab çox qəribədi, və kvant mexanikası tərəfindən verilib, əslində cisimlər bütün yolları yoxlayırlar amma biz ancaq ekstremal yolu görürük, çünki digər ehtimallar bir-birini qarşılıqlı yox edir. düşünün, kranı açanda su həm azca sağa meyl edib aşağı düşür, həm dümdüz aşağı düşür, həm də sola meyl edib düşür. amma biz dümdüz aşağı düşdüyünü görürük, çünki o biri ehtimallar bir-birini qarşılıqlı ixtisar edir. çox qəribədi.